حسابداری مالی گسترده ترین بخش از علم حسابداری را به خود اختصاص می دهد که معمولا در اغلب شرکت های بازرگانی، تجاری و خدماتی مورد استفاده قرار می گیرد و اساس و پایه حسابداری را تشکیل می دهد. بنابراین اصول اولیه حسابداری و مفاهیم پایه ای آن در همین بخش آموزش داده می شود و اغلب حسابداران نیز در این حوزه مشغول به کار می باشند. در این نوشتار، آموزش حسابداری مالی را با هم بررسی می کنیم.
از آنجا که حسابداری مالی شاه کلید ورود به دنیای حسابداری است و اصول و مفاهیم اصلی حسابداری در این حوزه تعریف شده است لذا در اغلب دوره های آموزشی حسابداری مالی به بیان اصول و استانداردها، فرایندهای اصلی و گزارش های مرسوم و قانونی حسابداری پرداخته می شود.
سرفصل های آموزشی حسابداری مالی
۱- اصول حسابداری و مفاهیم اولیه آن
۲- کدینگ حسابها و نحوه طبقه بندی انوع حساب
۳- ثبت اسناد حسابداری
۴- تهیه گزارش های قانونی از جمله ترازنامه و صورت سود و زیان
۵- محاسبه حقوق و دستمزد پرسنل
۶- ثبت اسناد حقوق و دستمزد
۷- ثبت و نگهداری تنخواه گردان
۸- صدور چک و ثبت اسناد دریافت و پرداخت
۹- مغایرت گیری با حسابداری بانکی
۱۰- تهیه گزارش های ارزش افزوده
۱۱- تهیه اطلاعات مورد نیاز بیمه و دارایی (اداره مالیات)
البته موسسات آموزشی مختلف ممکن است تمام یا بخشی از این موارد را در سرفصل آموزشی خود قرار دهند. شما با توجه به نیاز خود میتوانید آنها را انتخاب کنید.
انجام وظایف حسابداری مالی
تعداد وظایف حسابداری مالی در یک شرکت کوچک به نوعی بیشتر ولی دارای حجم کمتری می باشد. مثلا تمام عملیات هایی که در قسمت قبل بر شمردیم، را حسابدار در یک شرکت کوچک به تنهایی انجام خواهد داد.
اما حجم هر کدام از بخش های حسابداری در یک شرکت بزرگ تر، مسلما بسیار بیشتر بوده و انجام وظایف و مسئولیت های حسابداری بر عهده یک یا چند نفر خواهد بود. مثلا ممکن است در یک شرکت بزرگ که وظایف حسابداری مالی در آن زیاد است، یک یا چند نفر مسئول صدور چک و عملیات پرداخت و ارتباط با بانک را انجام دهند و یا تعدادی دیگر از کارکنان ، مسئول صدور اسناد حسابداری باشند.
در این گونه شرکت ها، یک گروه نیز وظیفه محاسبه و ثبت و نگهداری اطلاعات حقوق و دستمزد را بر عهده خواهند داشت. علاوه بر این در شرکت های بزرگ، گاهی گزارش های مدیریتی را نیز به گروه دیگری از افراد می سپارند و همچنین کار نظارت بر وظایف حسابداران را نیز به بخش دیگری با عنوان حسابرسان داخلی واگذار می نمایند.
آموزش حسابداری مالی در آموزشگاه های حسابداری
دوره های آموزشی مالی و حسابداری که در اغلب آموزشگاه ها برگزار می شود عمدتا شامل آموزش حسابداری مالی می باشد. زیرا تعداد متقاضیان آموزش حسابداری مالی به نسبت سایر شاخه های حسابداری بسیار بیشتر است.
به عبارت دیگر تمامی افرادی که تصمیم دارند حسابدار شوند در ابتدا می بایست حسابداری مالی را یاد بگیرند. در سراسر کشور چیزی حدود ۵۰۰ آموزشگاه حسابداری، مشغول به فعالیت می باشند که بیشتر این آموزشگاه ها در شهرهای بزرگ مستقر هستند و اغلب آنها به صورت محدود فعالیت می کنند و معمولا دوره های حسابداری مالی مقدماتی و حسابداری ویژه بازار کار را برای هنرجویان برگزار می نمایند. اما در برخی از آموزش گاه ها که سابقه بیشتر و فعالیت های گسترده تری دارند، دوره های مختلف تخصصی در زمینه مالی و حسابداری برگزار می شود.
آموزش حسابداری مالی در دانشگاه
در دوره های کاردانی و یا کارشناسی رشته های حسابداری، در دانشگاه های مختلف از جمله دانشگاه دولتی، آزاد، پیام نور یا غیر انتفاعی، چیزی که آموزش داده می شود عموما به مباحث حسابداری مالی می پردازد.
به این معنی که دانشجویان رشته حسابداری بیشتر از هر مبحث دیگری، در مورد مفاهیم حسابداری مالی، آموزش می بینند. البته علاوه بر آن و در حوزه حسابداری صنعتی و مدیریت مالی و قوانین مالیاتی نیز دروسی دارند که البته تعداد آنها نسبت به دروس حسابداری مالی، بسیار کمتر می باشد. به این ترتیب، دانشجویان پس از اتمام تحصیلات و در صورت تمایل می توانند در دورهای تخصصی حسابداری از جمله حسابداری صنعتی ( حسابداری بهای تمام شده ) ، حسابداری مدیریت و سایر شاخه های تخصصی حسابداری آموزش دیده و مهارت کسب نمایند.
آموزش حسابداری مالی در دانشگاه علمی کاربردی و فنی و حرفه ای
دانشگاه های علمی کاربردی نیز از جمله مراکز آموزش حسابداری مالی در کشور می باشند و از آنجایی که نقش اصلی دانشگاه های جامع عملی کاربردی و دانشگاه های فنی و حرفه ای، آموزش و تربیت اشخاصی است که دارای مهارت های لازم جهت وارد شدن به بازار کار می باشد که بلافاصله پس از اتمام تحصیلات خود بتوانند برای خود کسب و کاری ایجاد کنند و یا به استخدام شرکت ها و یا سازمان ها درآیند، لذا دوره های آموزشی مشخصی تعریف شده است.
در این دانشگاه ها، آموزش، بیشتر جنبه عملیاتی و کاربردی داشته و رشته ها و گرایش های تعریف شده در آنها دارای تنوع بیشتری می باشند. به عنوان مثال در دانشگاه فنی و حرفه ای برای رشته حسابداری در مقطع کاردانی در ۵ گرایش مختلف دانشجو جذب می شود که یکی از آن ها حسابداری مالی می باشد. سایر گرایش ها شامل حسابداری صنعتی، حسابداری مالیاتی، حسابداری دولتی و حسابرسی هستند.
همچنین در دانشگاه علمی کاربردی و در مقطع کارشناسی در ۸ رشته و گرایش، دانشجوی حسابداری پذیرفته می شود. در این دانشگاه علاوه بر آموزش دانشجویان در رشته حسابداری مالی ، در شاخه ها (رشته های) دیگر حسابداری از جمله حسابداری بانکی، حسابداری پروژه ها، حسابداری خدمات و آثار فرهنگی و هنری، حسابداری خدمات و تولیدات صنعتی، حسابداری خدمات و تولیدات کشاورزی، حسابداری دولتی و حسابداری مالیاتی دانشجو پذیرش می شود.
