تعریف حسابرسی
نیک تدبیر – حسابرسی عبارتست از رسیدگی به اسناد و مدارک حسابداری و سایر شواهدی که موسسات مورد رسیدگی از آنها برای تهیه صورتهای مالی استفاده کرده اند و در جهت تهیه گزارشی که در آن حسابرس نظر خود رانسبت به اینکه آیا صورتهای مالی تصویر مطلوب و نسبتا کاملی از وضعیت مالی موسسه را نشان میدهد یا خیر ارائه می نماید .
حسابرسان از راه کسب آگاهی از سیستم کنترل داخلی ، بازرسی مدارک ، مشاهده داراییها ، پرسش از منابع داخلی و خارجی و اجرای سایر روشهای رسیدگی ، شواهد لازم را برای تععین مطلوبیت و یا عدم مطلوبیت صورتهای مالی گردآوری میکنند.
حدود رسیدگی در هر حسابرسی بایستی مشخص باشد تا مسئولیت حسابرسان محدود به میزان رسیدگی انجام شده توسط آنها باشند مانند: دوره رسیدگی ، واحد مورد رسیدگی و اطلاعات مالی مورد رسیدگی .
تفاوت حسابداری و حسابرسی
حسابداری فرآیند تهیه حسابهای نهایی یک شرکت است که مسئولیت آن بعهده مدیران و هیات مدیره آن شرکت می باشد در صورتی که جسابرس ، حسابهای نهایی که توسط مدیران شرکت تهیه شده است را مورد بررسی قرار می دهد و طی گزارشی نسبت به آن اظهارنظر می کند.
در برخی از مواقع بعلت عدم اطلاع از اصول و استانداردهای حسابداری ، حسابرسان در تهیه صورتهای مالی به مدیران کمک می کنند و همچنین ممکن است حسابرس در حین رسیدگی های خود متوجه نقاط ضعفی در سیستم حسابداری و کنترلهای داخلی شرکت بشوند و نظرات و پیشنهادات خود را طی گزارشی بنام نامه مدیریت به اطلاع هیات مدیره شرکت برسانند.
بطور خلاصه تفاوت حسابداری و حسابرسی را میتوان به شرح ذیل مطرح نمود
۱- از نظر موضوع : موضوع حسابداری تهیه و تنظیم سند حسابداری ، ثبت در دفاتر و تهیه صورتهای مالی است در حالی که موضوع حسابرسی کنترل و اظهارنظر نسبت به صورتهای مالی است .
۲- از نظر زمان انجام کار : حسابداری بطور معمول فعالیتهای مالی و معاملات را بطور روزانه در دفاتر ثبت می کند در صورتی که حسابرس بصورت مقطعی و یا فقط در پایان سال مالی بررسیهای خود را انجام میدهد .
۳- از نظر تهیه گزارش : حسابرس نسبت به حسابها و صورتهای مالی که رسیدگی کرده گزارش تهیه می نماید در حالی که حسابدار معمولا گزارش ضمیمه ی حسابهایی که تهیه نموده است نمی کند .
۴- از نظر مسئولیت : مسئولیت تهیه صورتهای مالی بعهده هیات مدیره شرکت مورد رسیدگی می باشد ولی مسئولیت حسابرس به اظهار نظر در ارتباط با گزارشی میباشد که نسبت به صورتهای مالی شرکت ارائه میدهند .
۵- نقش اعتبار دهی : اعتباردادن به صورتهای مالی به معنای ایجاد اطمینان از مطلوبیت و همچنین قابلیت اتکا به آن می باشد . در حقیقت اعتبار یعنی باور کردن اطلاعات مالی مندرج در صورتهای مالی است .
انوع حسابرس و وظایف آنها
- حسابرسان مستقل که وظیفه اعتبار دهی به صورتهای مالی و اظهارنظر نسبت به آن می باشد.
- حسابرسان داخلی که وظیفه آنها بازرسی و ارزیابی موثر بودن نحوه انجام وظایف محموله به قسمتهای مختلف یک شرکت ، همکاری با حسابرسان مستقل از نظر تبادل اطلاعات ، اطمینان از وجود روشها و مقررات کافی در دستگاه می باشد .
- حسابرسان دیوان محاسبات که وظیفه آنها حسابرسی دستگاههای دولتی برای تعیین اینکه تخصیص اعتبارات و طرحها منطبق با مقاصد دولت می باشد یا خیر و همچنین انجام حسابرسیهای عملیاتی بمنظور ارزیابی تاثیر و کارایی طرحهای دولتی .
- ممیزان مالیاتی که وظیفه آنها به حسابرسی رعایت اظهارنامه های مالیاتی می پردازند و محاسبه درآمد مشمول مالیات شرکتها را نیز مورد دقت قرار میدهند .
اهم موازین رفتار حرفه ای حسابرسی
- استقلال
- رعایت استانداردهای عمومی
- رعایت استانداردهای حسابرسی
- رعایت اصول حسابداری
- عدم افشای اطلاعات محرمانه صاحبکار
- درستکاری و بیطرفی
- مشروط نبودن حق الزحمه به کسب نتایج خاص
- پرهیز از انجام عملی که موجب بدنامب حرفه شود.
- عدم پرداخت حق کمیسیون برای جذب مشتری
- نوع و نام شخصیت حقوق
- آگهی و تبلیغات نباید نادرست و گمراه کننده باشد .
