حسابداری یکی از رشته های مهم و پرطرفدار است و همه ساله عده زیادی به تحصیل در این رشته مشغول می شوند. رشته حسابداری جز رشته های پول ساز است که آینده شغلی خوبی را هم در اختیار فارغ التحصیلان آن قرار می دهد. در این نوشتار به بررسی شاخه های مختلف رشته حسابداری خواهیم پرداخت.
امروزه با توسعه شرکت ها، کارگاه ها، کارخانه ها و مراکز فنی، بهداشتی و درمانی و … چه دولتی و چه غیر دولتی، نیاز به حسابدار و بخش حسابداری بیش از پیش احساس می شود. انجام امور حسابداری شامل ثبت، تجزیه و تحلیل و دسته بندی و مرتب سازی اطلاعات مالی است تا در زمان لازم بتوان آن ها را بازیابی نموده و جزئیات گردش مالی سازمان را بررسی کرد.
تبادل کالا و تجارت با سایر شرکت ها در هر جایی از دنیا، نیاز به حسابداری دقیق و به دور از اشتباه را نشان می دهند. اهمیت این رشته به حدی است که برای آن نرم افزار های متعددی جهت افزایش دقت و سهولت کار ایجاد شده است. با استفاده از این نرم افزارها می توان با سرعت بیشتری امور حسابداری را انجام داد و راحت تر از اطلاعات موجود گزارش گیری نمود.
رشته حسابداری شاخه های متعددی دارد و هر کدام به طور اختصاصی به حوزه خاصی می پردازد. در ادامه در مورد انواع این شاخه ها و وظایف حسابداران در هر شاخه، مواردی را شرح خواهیم داد تا بتوانید با توجه به این اطلاعات و علاقه خودتان مناسب ترین و بهترین شاخه حسابداری را انتخاب کنید.
-
حسابداری قانونی یا حسابداری قضایی
شاید بتوان این نوع از حسابداری را از نظر جامعیت بالاترین سطح حسابداری دانست که در آن اطلاعات مالی با استفاده از تکنیک های حسابداری مورد بررسی قرار می گیرند تا تقلب یا اختلاس صورت گرفته به صورت دقیق و با سند و مدارک کافی تشخیص داده شود. گزارش تهیه شده توسط یک حسابدار قانونی در صورت لزوم در جلسات دادگاه ارائه می شود تا تصمیم گیری بهتری در مورد یک پرونده قضایی صورت پذیرد.
حسابداری قانونی یا حسابداری قضایی بیشتر برای مراکز و سازمان های بزرگ و با گردش مالی بالا در نظر گرفته می شود. اما به فراخور نیاز می توان از آن برای بررسی عملکرد بخش مالی سایر سازمان ها نیز استفاده نمود.
انواع شاخه های حسابداری
در این قسمت انواع شاخه های رشته حسابداری را نام می بریم و درمورد هرکدام توضیحی کوتاه می دهیم.
-
حسابداری مالیاتی
پیش بینی میزان مالیات قابل پرداخت و تعیین آن بر عهده بخش حسابداری مالیاتی است. این حسابدار کار خود را با بررسی تمامی معاملات انجام شده در یک سال مالی (با توجه به سال مالی تعریف شده برای شرکت) انجام می دهد. حسابدار مالیاتی در تلاش است تا از راه های قانونی و در چارچوب قوانین تعریف شده برای پرداخت مالیات و همچنین با تفسیر اطلاعات و انجام عملیات تخصصی حسابداری، راه حلی برای کاهش میزان مالیات ارائه دهد.
-
حسابداری مالی
حضور یک حسابدار مالی برای یک شرکت یا واحد تولیدی ضروری است. این حسابدار تمامی اطلاعات مالی شرکت، بدهی ها، بودجه های اختصاص یافته به واحدها و بخش های مختلف، وجوه انتقال یافته و نحوه انتقال آن ها، کسری ها، پرداخت های معوقه و هزینه های متفرقه را ثبت می کند. همچنین جزئیات تمامی معاملات شرکت را ثبت نموده و آن ها را پیگیری می نماید. به این نوع حسابداری، حسابداری عمومی نیز گفته می شود.
-
حسابداری مدیریت
وظایف این حسابدار تا حدودی شبیه به حسابدار مالی است. اما اصلی ترین وظایف تعریف شده برای حسابداری مدیریت، بررسی و تجزیه و تحلیل موقعیت مالی شرکت است. این حسابدار گزارشاتی را در این باره تهیه می نماید تا شرکت بتواند مطابق با آن ها سرمایه گذاری های خود را مدیریت کرده و تصمیمات منسجم تری را برای ادامه کسب و کار خود و ارتباط با سایر شرکت ها و … بگیرد.
-
حسابداری بودجه
این نوع از حسابداری برای پیش بینی بودجه و نحوه اختصاص آن به بخش های مختلف در یک سال مالی انجام می شود. در حسابداری بودجه، حسابدار تلاش می کند تا نتایج حاصل از بودجه بندی سال گذشته را با هزینه های انجام شده در هر واحد، بدهی و کسری های آن و سایر اطلاعات مالی بررسی نماید و در انتها نحوه بودجه بندی برای سال پیش رو و میزان صحت انجام آن در سال گذشته را مشخص کند.
-
حسابداری صنعتی
در این نوع حسابداری، حسابدار موظف است تا قیمت تمام شده هر احد محصول تولید شده در یک واحد تولیدی را در هر مرحله مشخص نمایند. نحوه انجام این محاسبات در رشته حسابداری صنعتی به تفصیل و با جزئیات شرح داده می شود. با توجه به هدف و عملیات انجام شده توسط حسابدار صنعتی، به این نوع از حسابداری، حسابداری قیمت تمام شده نیز گفته می شود.
-
حسابداری دولتی
یکی از مهم ترین شاخه های حسابداری، حسابداری دولتی است. این حسابداری همان طور که از نامش مشخص است مربوط به مراکز، موسسات و شرکت های دولتی می باشد. در حسابداری دولتی بودجه در نظر گرفته شده برای هر شرکت، میزان درآمد و مالیات قابل پرداخت و میزان گردش مالی و سودآوری شرکت و مسائلی از این دست بررسی شده و به اطلاع افراد ذیصلاح خواهد رسید.
دقت داشته باشید که کار در هر کدام از این شاخه ها، به دانش، مهارت و تجربه کافی نیازمند است. چون در غیر این صورت موقعیت مالی یک شرکت به خطر خواهد افتاد. حتی اگر تنها یک اشتباه کوچک رخ داده باشد. انتخاب بهترین شاخه حسابداری به نیاز جامعه و بازار کار هر کدام و همچنین سلیقه فرد برای تحصیل و اطلاعات و دانش او در هر کدام از زمینه های مرتبط با رشته وابسته می باشد.